“Elfsteden 2023 doet denken aan 60 jaar geleden”, zo kopte NL Roei na afloop van de Elfstedenroeimarathon. Overdrijven is een vak, maar pittig was het wel! Op vrijdag 19 mei klonk om 20.00 uur in Leeuwarden het startschot voor 94 deelnemende ploegen, waaronder ook een team van RV de Waal. Ingrid, Katinka, Michiel, Marc, Sjoerd, Floris, Bram, Eric, Carin en Annemarie begonnen als toerploeg met startnummer 49 aan de tocht langs de elf Friese steden. Na ruim 22 uur lag het felbegeerde Elfstedenkruisje klaar. Slechts 71 boten wisten de finish op tijd te bereiken.

Leeuwarden
Stuurlieden Katinka en Ingrid waren in hun voorbereiding niet over een nacht ijs gegaan. Elk bijzonder bochtje en bruggetje van de 210-kilometerlange tocht was in kaart gebracht. Sterker nog, na uren van studie konden de dames het parcours bijna dromen. Gewapend met gps en kaart betrad Ingrid met roeiers Carin en Annemarie als eerste het strijdtoneel. Strak door de bochten en in hoog tempo werd boot na boot ingehaald richting het wisselpunt. Aldaar haalde de landploeg (die zich verplaatste met een busje) de boot met pikhaken naar de kant, Floris en Sjoerd namen de riemen over en hoogden het tempo verder op. Marc, Michiel en Katinka gingen in vliegende vaart door naar de eerste stempelpost: Dokkum.
Dokkum
Het werd donker en de kou trad in. Gelukkig was er bij het wisselpunt Klaarkampsterbrug de boerderij van de âlde frou Talsma. Terwijl Marc, Michiel en Katinka de Dokkumer Ee trotseerden en Eric en Bram in Dokkum zorgden voor een snelle stempel, werd de rest van het team door mevrouw Talsma verwend met koffie, thee, Friese koek en een warme wollen deken. Even gingen we terug in de tijd. Hoeveel Elfstedenschaatsers zouden zich de afgelopen eeuw hebben opgewarmd in dezelfde boerderij, onder dezelfde deken?
Sneek
Via Bartlehiem werd de tocht voortgezet naar Sneek. Midden in de donkere nacht, na een kilometer of zeventig, ging het mis: het bankje van Bram verloor een wieltje. Vele boten die we in volle vaart voorbij waren gegaan, haalden ons nu weer in. Maar dat mocht de pret niet drukken! Met hulp van de boot-EHBO-kit repareerde Bram het bankje. Misschien goed om even te vertellen dat onze boot, de Frysia, speciaal geprepareerd was voor de barre tocht: dekplaten, groot licht, accu, waterpomp, hoosblikken, luchtzakken, reserveriemen en dus ook het hoognodige gereedschap hadden we aan boord. Ook later bleek het een en ander nog goed van pas te komen.
IJlst
De route in en om Sneek was niet eenvoudig, vele bruggen en vele vaarten. Steeds ging het goed; slippen onder de brug, bocht naar bakboord, klapjes aan stuurboord, tot dat ene moment… Bram wilde een mooie nachtfoto maken van Marc, Michiel en Katinka. Maar ineens leken ze te zijn opgelost in het donker. Vervolgens verdween ook Bram zelf. En Sjoerd die Bram ging zoeken. Het had veel weg van een magische verdwijntruc. Er was een verkeerde afslag genomen en omkeren in de smalle vaart bleek geen sinecure. Bram had de ploeg net op tijd weten te achterhalen. En ook Sjoerd was weer aangehaakt. Hup bus in en verder naar IJlst.
Sloten
De zon kwam langzaam op. Het was ijskoud. De vermoeidheid werd merkbaar. Marc en Michiel kwamen vanuit het schemer aangevaren. Floris en Sjoerd maakten zich op voor de volgende uitdaging: het Slotermeer. Aldaar werden ze verrast door golven met schuimkoppen van minstens een meter boven de denkbeeldige ijsvloer. Het was windkracht 4-5 en had niet veel gescheeld of er mocht überhaupt niet geroeid worden. Carin en Annemarie namen in Sloten de boot over voor de etappe Sloten-Balk. Eens te meer werd duidelijk waarom de organisatie reddingsvesten verplicht stelt. Terwijl Ingrid zich stoïcijns een strakke koers door de golven baande en Carin de horizon afspeurde op zoek naar de dichtstbijzijnde reddingsboot, waande Annemarie zich in een sloep uit de film Op hoop van zegen (1986, Kitty Courbois). Maar de zonsopgang was prachtig!
Stavoren
Na het Slotermeer werd alles beter, voorlopig althans. Het was licht. Het water leek rustig. Het werd warmer. Eric en Bram en later Marc, Michiel en Katinka namen de boot over. Hun wachtte een nieuwe uitdaging. Op speciaal verzoek van Michiel: de Galamadammen. Met de wind vol tegen ploegden Marc en Michiel richting Stavoren. In het laatste smalle kanaal richting de haven kwamen ze terecht in een beruchte botenfile. Waar kwamen al die boten ineens vandaan? De file ging door na de wissel in de haven. De te volgen sloot was smal en ondiep. Ingrid, die het stuurtouw weer had overgenomen van Katinka, liet zich niet van de wijs brengen. Terwijl de achterliggende boot door een stuurfout dwars in het kanaal kwam te liggen, coachte Ingrid Carin en Annemarie met een paar opzetjes richting de volgende file die even later ook weer in het niets leek op te lossen.
Hindeloopen
De temperatuur liep nu echt op. Shirtjes gingen uit, pakjes aan. Dat had niemand ’s nachts in de kou durven dromen. In Parrega wachtte ons een welkome verrassing: Jeroen bracht koffie en koek. En inmiddels waren daar ook Nienke en Matthijs, die ons vanaf dat moment brug na brug kwamen supporteren! Ze hebben maar liefst 95 kilometer meegefietst!
Workum
Een tegenvaller: Eric is geblesseerd geraakt aan zijn schouder en kon echt niet verder. Gelukkig was daar Jeroen die in zijn koffiecamper een De Waal kledingset had liggen en meteen in kon stappen. Dat ging goed. Uiteindelijk heeft ook hij nog twee etappes geroeid!
Bolsward
Het kaf begint zich van het koren te scheiden. Wedstrijdploegen roeiden inmiddels ver van ons vandaan. Steeds vaker komen we dezelfde ploegen tegen, bijvoorbeeld de Boegballen van Phocas. Het is stuivertje wisselen, dan weer liggen zij op kop, dan weer wij. Richting Harlingen liggen Marc en Michiel inmiddels een lekker eind voor.
Harlingen
Tijdens de Elfstedenroeimarathon kun je via een speciale app alle deelnemende boten volgen. We zagen dat het nog zo’n tien minuten zou duren voordat Bram en Jeroen aankwamen bij stempelpost Harlingen. Een rustmomentje. Middenin de stad lagen we te zonnen in het gras en op de stoep. Floris en Sjoerd namen de boot over richting Franeker. De mannen bleken na 18 uur nog vol energie te zitten. Op de app zagen we dat ze boot na boot inhaalden. En toen, een déjà vu: verkeerde afslag. Boot na boot kwam aan in Franeker: de Boegballen, de Ankh, andere boten die net ingehaald waren.
Franeker
Vanaf Franeker leidt de route terug naar Leeuwarden. Net voor Ried haalden Marc en Michiel nog een paar boten in. Dat gaf goede moed. Maar toen ging het echt mis… We zijn slordig geworden met onze wissel. Jeroen en Bram stappen in, de boot wiebelt, angstige blikken vanuit de boot en daar gaan ze: Ingrid, Jeroen en Bram liggen in het water. Ons target, nr. 50 De Ankh, vaart ons weer voorbij. Snel hebben we gehoosd en de boot leeggepompt. De voltallige crew zat na een minuut of tien weer in de boot, een prestatie op zich. Tijd voor de laatste drie etappes vol tegen de wind in. Om 18:40 uur kwamen Floris en Sjoerd als nummer 32 over de finish in Leeuwarden. Het was een supertocht en een absolute aanrader voor iedere geoefende roeier!

Annemarie Goede